Ostrów Tumski – miejsce charakterystyczne nie tylko dla Wrocławia!

Ostrów Tumski to najstarsza, historyczna część Wrocławia i zarazem jedno z najliczniej odwiedzanych przez turystów miejsc na mapie miasta. Słysząc nazwę „ostrów tumski”, większości osób na myśl przychodzi właśnie Wrocław. Nie każdy turysta wie jednak, że nazwa ta nie odnosi się tylko do najstarszej części stolicy Dolnego Śląska, lecz także do kilku innych miejsc o podobnym charakterze, rozsianych po całej Polsce. Czym więc właściwie jest „ostrów tumski” i gdzie znajdują się inne takie miejsca w naszym kraju?

Nazwa „ostrów tumski” ma starocerkiewnosłowiańskie/staropolskie i łacińskie pochodzenie. W języku dawnych Słowian, pod pojęciem „ostrów” kryła się po prostu „wyspa”, z kolei łaciński termin „tum” możemy przetłumaczyć jako „dom”. W późniejszych czasach „tumem” nazywano już nie tyle obiekty przeznaczone do mieszkania, lecz także katedry. I tak, z połączenia tych dwóch słów, „ostrów tumski” najczęściej bywa tłumaczony jako „wyspa katedralna”.

Nazwa ta świetnie oddaje charakter najsłynniejszego Ostrowa Tumskiego, który mieści się w centrum Wrocławia. Dawniej, Ostrów Tumski był wyspą, oddzieloną od reszty miasta odnogami rzeki Odry. W X w. był największym na Śląsku grodem obronnym, w którym swoją siedzibę mieli Piastowie Śląscy. W XIX w. jedna z odnóg Odry została zasypana, a Ostrów Tumski stał się integralną częścią Wrocławia i pozostaje nią po dziś dzień. 

Jest to jedno ze zdecydowanie wartych odwiedzenia miejsc na mapie współczesnej stolicy Dolnego Śląska. Mieszkańcy Wrocławia, którzy „swój” Ostrów Tumski znają już na wylot, mogą natomiast skusić się na wizytę w innych miejscach, o dokładnie tej samej nazwie. Gdzie ich szukać – o tym powiemy poniżej, a znalezienie i rezerwację zakwaterowania w każdej z wymienionych miejscowości każdemu turyście ułatwi portal turystyczny Nocowanie.

Ostrów Tumski w Poznaniu to druga, najbardziej znana wyspa katedralna w Polsce. Jest to wyspa położona na Warcie, na której znajdował się jeden z najważniejszych grodów piastowskich, wybudowany ok. X w. Być może to właśnie tu, w 966 r., książę Mieszko I przyjął chrzest? Na terenie Ostrowa Tumskiego nie mogło zabraknąć katedry, którą można podziwiać po dziś dzień. 

Największym i najbardziej okazałym obiektem na wyspie jest Katedra Poznańska. Jest to jeden z najważniejszych kościołów katolickich w Polsce, a także miejsce spoczynku pierwszych władców Polski – w Złotej Kaplicy podobno pochowane są szczątki Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Z osobą tego pierwszego, związane jest palatium Mieszka I – pierwszy pałac polskiego księcia. Zarys budowli wykonany ze szkła znajduje się w pobliżu kościoła Najświętszej Marii Panny In Summo.

Kolejnym polskim miastem, które posiada własną wyspę katedralną, jest Głogów. Jest to najstarsza dzielnica miasta i zarazem wyspa położona na Odrze. Według legendy, gród w tym miejscu został ufundowany przez Bolesława III Krzywoustego w podzięce za udaną obronę miasta w 1109 r. Aktualna nazwa tego miejsca to Wyspa Katedralna, a na terenie dzielnicy znajduje się Kolegiata Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz baszta artyleryjska. 

Na głogowski Ostrów Tumski można dostać się środkami komunikacji publicznej. Co ciekawe, nie jest to miejsce tak blisko związane z dziejami naszego kraju, co Ostrów Tumski we Wrocławiu czy jego poznański odpowiednik – na pierwszy rzut oka jest to po prostu jedna z dzielnic miasta. 

Mówiąc o polskich ostrowach tumskich, nie sposób nie wspomnieć o jeszcze jednym miejscu. Nie jest to, co prawda wyspa, lecz również zasługuje na uwagę turystów. Mowa o Wzgórzu Tumskim w Płocku, które jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów krajobrazu współczesnego Płocka. 

Wzgórze Tumskie wznosi się nad miastem i podobno, jeszcze w czasach pogańskich, znajdowało się na nim uroczysko. W późniejszych czasach znajdować się tu miała także katedra misyjna św. Brunona z Kwerfurtu, który z Płocka wyruszał w celu chrystianizacji plemienia Pieczyngów.

Na Wzgórzu Tumskim warto zobaczyć bazylikę katedralną Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Płocku i Kaplicę Królewską, w której spoczywają szczątki Władysława Hermana, Bolesława Krzywoustego i innych książąt w dynastii Piastów. Na uwagę turystów zasługuje także Zamek Płocki wraz z gotycką Wieżą Zegarową oraz Muzeum Diecezjalne.